Rëndësia e mjeteve dixhitale për rritjen e audiencës: Rasti i mediave shqiptare

Lexim  minutësh

The-importance-of-digital-tools-for-audience-targeting-The-case-of-Albanian-media

Komponenti më i rëndësishëm i çdo fushate marketingu, qoftë kjo fushatë tradicionale apo dixhitale, është sigurisht audienca. Së pari, sepse audienca është klienti ynë dhe grupi që synojmë të bindim për të blerë produktin tonë apo për të ndjekur punën tonë. Por audienca nuk është thjesht klient. Si media që operon në një realitet të ndërlikuar, duhet ta kemi kuptuar tashmë se audienca janë në fakt audiencat, pra shumë audienca që mund të jenë faktikisht komunitetet tona mbështetëse në nivelin vendor. Mund të angazhojmë audiencat tona vendore duke bashkë-prodhuar përmbajtje mediatike për çështjet vendore me interes për ta. Për shembull, audiencat raportojnë për probleme mjedisore, për infrastrukturën në vend, për shërbimet sociale dhe çështje të tjera të ditës. Në këto raste, audiencat bëhen partnerë dhe kontribuojnë në pasurimin e përmbajtjes sonë mediatike. Së treti, audiencat janë publiku në përgjithësi edhe jashtë komunitetit tonë vendor që mund të ketë interes në atë që bëjmë nëse u ofrojmë përmbajtje tërheqëse, autentike dhe cilësore në forma të ndryshme. Për shembull, TV Apollon ka një arkiv shumë të pasur të muzikës popullore shqiptare të tre dekadave të fundit dhe transmeton muzikë të tillë rregullisht. Ky televizion ka tërhequr një publik aq të madh jashtë audiencës vendore që kap qarqet e Fierit dhe Vlorës.

Kur mediat lokale në Shqipëri ta kuptojnë e ta përqafojnë këtë parim bazë për rolin e audiencave, kjo do të jetë për të mirën e qëndrueshmërisë dhe performancës së tyre.

Përmbajtja është, pa asnjë dyshim, përbërësi kryesor i strategjive të kapjes së audiencës, por vetëm përmbajtja nuk mjafton për të kapur audiencat. Prandaj, çdo përmbajtje duhet t’i përshtatet grupeve të ndryshme të audiencave dhe komuniteteve me të cilat duan të lidhen mediat lokale.

Është me po aq rëndësi të mendojmë për formatet që duhet të përdorim për kapjen e audiencave.

Kështu, duhet t’i bëjmë këtë pyetje vetes: Çfarë lloji formati mediatik parapëlqen audienca jonë?

Për shembull, audienca e brezit të ri kërkon formate novatore; ndaj, do të ishte mirë që për faqen internetit të fusim imazhe animacioni (GIF), infografika, ilustrime, përditësime të drejtpërdrejta, përshkrim periudhash me grafikë, etj. Po ashtu, edhe kanalet ndryshojnë në varësi të preferencave dhe demografisë së audiencave. Brezi i ri parapëlqen ta marrë informacionin nga faqja e internetit dhe mediat sociale, ndërsa brezat më të moshuar e kanë ende zakon të ndjekin edicionet e lajmeve të mbrëmjes dhe debatet televizive. Për shembull, TV Apollon ka qenë tradicionalisht stacion televiziv lokal që synon komunitetet vendore, ku pjesa më e madhe e audiencës së tij vijnë nga zonat rurale dhe janë të grupmoshës 40-65 vjeç. Aktualisht, ky televizion është i pranishëm edhe në formë dixhitale me një faqe interaktive dhe profil në mediat sociale. TV Apollon konstaton se duhet ta përshtatë përmbajtjen e tij sipas audiencës duke menduar për formatet dhe kanalet dhe duke llogaritur edhe dallimet e prodhimit mediatik për televizionin me ato për hapësirën dixhitale. Si për krahasim, DurresLajm është portal mediatik online dhe ka prodhuar përmbajtje vetëm për hapësirën dixhitale online, por bazuar në hulumtimet për audiencën, ky portal ka konstatuar se duhet të angazhohet më shumë në prodhimin e materialeve audiovizive dhe të konsolidojë prodhimin me video.

Le të fillojmë nga puna

Le të fillojmë nga puna

Instrumentet dixhitale ofrojnë një mundësi unike për kapjen e audiencës për mediat lokale.

Me kapjen e audiencës duhet të kuptojmë praktikën e përdorimit të të dhënave për të portretizuar audiencat sipas karakteristikave, demografive apo interesave me synimin e gjetjes së kombinimit të duhur: personazheve, kohës dhe mesazhit.

 Le të fillojmë me shtrirjen gjeografike. Tradicionalisht, agjencitë e lajmeve priren të mbulojnë histori ku reporterët të kenë mundësi të shkojnë shpejt dhe lehtësisht (për shkak të kostove) dhe ndjekësit e tyre të ndodhen kryesisht në popullata që janë më pranë tyre. Kështu, numri i popullsisë në një vend të caktuar duhet të ndikojë në mënyrën se si mbulohen nga mediat ngjarjet që nisin në atë zonë apo komunitet vendor.

Po për shtrirjen social-ekonomike? Kjo ka të bëjë me profilin social-ekonomik të zonës vendore që mbulon media. Për shembull, TV Apollon ka një program televiziv bujqësor që e transmeton për një kohë të gjatë në përputhje me interesat e audiencës së tij nga zonat rurale në jug të Shqipërisë. Megjithatë, në përpjekje për të thithur sa më shumë reklama, këtij televizioni i duhej të kalonte drejt përmbajtjes së butë, si stili i jetës, sporti, dhe moda. Një shembull tjetër është DurresLajm që e përshtati përmbajtjen me informacionin që përputhet me interesin e sezonit turistik, duke qenë se është edhe qytet bregdetar dhe audiencat e tij ndikohet drejtpërdrejt ose në mënyrë të tërthortë nga aktiviteti turistik.

Mediat mund të përdorin mekanizma të ndryshme për mbledhjen dhe analizimin e të dhënave për të kuptuar preferencat dhe sjelljet e audiencës së tyre dhe për të arritur tek ta në mënyrën e duhur nëpërmjet përmbajtjes, formateve dhe kanaleve. Mund të përdorim pyetësorë online që shpërndahen lehtësisht përmes mediave sociale ku jemi të pranishëm. Mund të hyjmë në partneritet me universitete apo organizata vendore për të organizuar diskutime në fokus grupe për të kuptuar më mirë audiencat. Mund të përdorim instrumentet e analizës të ofruara nga Google ose Facebook për të dhënat në lidhje me audiencat tona online.

Aktualisht, teknologjia është e kudondodhur dhe u ka dhënë qytetarëve më shumë zgjedhje dhe kontroll mbi përmbajtjen mediatike, mbi platformat dhe format me të cilat mund të angazhohen. Në të njëjtën kohë, mediave u është dhënë më shumë mundësi zgjedhjeje mes formateve, kanaleve, mjeteve që mund të përdorin me qëllim që të rrisin sa më shumë shtrirjen e tyre, të synojnë arritjen tek një publik i caktuar dhe të bëjnë të mundur angazhimin e audiencave të tyre. Nga ana tjetër, edhe qytetarët mund të zgjedhin të përdorin mjete të ndryshme dhe të filtrojnë informacionin në përputhje me nevojat dhe preferencat e tyre. Pra, ky është një proces i vazhdueshëm analize, krijimtarie, ndryshimi dhe përshtatjeje.

Për shembull, Business Magazine është revista e parë dixhitale, me përmbajtjen origjinale që është e orientuar drejt novacionit dhe sipërmarrjes. Kjo revistë synon të arrijë tek një audiencë e caktuar dhe ka përmbajtje e formate që i përshtaten nevojave dhe preferencave të sipërmarrësve, bizneseve të reja, studentëve të biznesit dhe novacioneve, ekspertëve dhe investitorëve. 

Mediat lokale mund ta shfrytëzojnë këtë mundësi duke synuar rritjen e audiencave të tyre në mënyrë efikase nëpërmjet 5 “A”-ve të transformimit dixhitale, duke u kujdesur dhe duke treguar respekt për audiencat e tyre nëpërmjet marrjes parasysh të karakteristikave të tyre, nevojave dhe kërkesave që kanë.

Pesë “A”-të e transformimit dixhital të marketingut për media lidhen të gjitha me kapjen e audiencës: së pari, audienca – identifikimi dhe angazhimi i njerëzve të duhur; së dyti, asetet – ofrimi i përvojës më të mirë të mundshme për konsumatorin; së treti, aksesi – maksimizimi i shtrirjes dhe përhapjes së mesazheve; së katërti, atribuimi – matja e vlerës së secilës pikë të kontaktit; dhe, së fundi, automatizimi – thjeshtimi i operacioneve dhe përmirësimi i performancës.

Si të bëhemi yll me “Pesë A”?

Si të bëhemi yll me “Pesë A”?

Për mediat lokale, tradicionalisht, kapja e audiencës sipas shtrirjes gjeografike duket se është e detyrueshme, duke qenë se këto audienca ndodhen kryesisht në zona më pranë vetë mediave, dhe numri dhe karakteristika e kësaj popullate në një vend të caktuar kanë ndikim në mënyrën se si mediat lokale prodhojnë përmbajtje dhe mbulojnë ngjarjet në atë zonë. Me dixhitalizimin, kapja e audiencës sipas shtrirjes gjeografike nuk ka më rëndësi. Mediat lokale sigurisht që synojnë të rrisin audiencën lokale, por këto media synojnë edhe audiencat në vende të tjera që lidhen me këtë media përmes platformave dixhitale, mediave online dhe kanaleve të tjera. Le të mendojmë, për shembull, për portalin online DurresLajm.com. Ky portal mbulon kryesisht ngjarje nga Qarku i Durrësit, por mes ndjekësve të tij janë edhe lexues nga diaspora shqiptare në vende të ndryshme të botës. Kësisoj, audienca për t’u synuar nga portali DurresLajm nuk ka të bëjë thjesht me qytetarë që punojnë dhe jetojnë në Qarkun e Durrësit, por është shumë më e gjerë. Për të kuptuar se e gjerë është kjo shtrirje, mediat lokale duhet të punojnë me të dhëna.

Për të kuptuar audiencat dhe komunitetet, mediat lokale duhet të punojnë me të dhënat, t’i mbledhin dhe t’i analizojnë ato. Instrumentet dixhitale na e bëjnë të mundur dhe mjaft të lehtë mbledhjen dhe analizimin e të dhënave duke ofruar analiza për performancën e mediave në platforma të ndryshme dixhitale. Kjo gjë ushqen strategjinë për kapjen dhe angazhimin e audiencës. Për shembull, Projekti “Media për të gjithë” po mbështet DurresLajm, CitizenChannel dhe SarandaWeb në Shqipëri instrumentin inteligjent të opinionit për përmbajtjen (Smart Octo / Content Insight tool). Ky instrument analitik për praninë dixhitale të këtyre mediave do t’i mbështesë ato drejt përmirësimit të njohurive për audiencën dhe për format dhe kapjen e audiencës në mënyrë më strategjike. Me rëndësi për lidhen me audiencën janë foksi tek historitë dhe përqendrimi tek të dhënat.

Gjithsesi, të dhënat nuk mund të na ndihmojnë dot nëse mediat nuk kanë një qëllim të qartë, një mesazh të qartë dhe kohën e duhur. Ky nuk është proces vetëm për një herë. Kapja e audiencës duhet të ripërpunohet vazhdimisht, sepse interesi dhe kërkesat ndryshojnë, kështu që edhe përmbajtja e mediave duhet të ndryshojë. Hedhja e një rrjeti të gjerë për të tërhequr audiencat nuk funksionon. Përkundrazi, mediat lokale duhet të përsosin dhe të kapin audiencën e tyre duke përdorur qartësisht instrumentet dixhitale.

Mediat mund të përdorin audiencat e personalizuara dhe rikapjen e tyre përmes Google Ads ose Facebook për të marrë informacione inteligjente tregu për audiencat. Për ato media që përdorin edhe LinkedIn ka mundësi interesante marketingu nëpërmjet motorëve të kërkimit. Po ashtu, përmes burimit të hapur mund të shtojmë ChatBox (opsion komunikimi nëpërmjet bisedave) në platformat tona online dhe kjo mund të përforcojë lidhjen me audiencat.

Krijimi i markës

Krijimi i markës

Një mënyrë tjetër për të kapur audiencat është edhe krijimi i markës në vend duke ndjekur ngjarjet e ndryshme vendore, duke bërë reportazhe për to, dhe duke iu përgjigjur nevojave konkrete të komuniteteve vendore në përputhje me strategjinë që ka media.

Për shembull, Amfora është një media online që merret me arkeologjinë dhe monumentet e kulturës në Shqipëri me fokus në qytetin e Durrësit. Ajo ka krijuar markën e saj duke u angazhuar me aktorë vendorë të interesuar, si bashkia, universiteti, shoqëria civile, autoritetet publike vendore dhe donatorët për të rritur ndërgjegjësimin për çështje të arkeologjisë dhe monumenteve të kulturës. Kjo media ka krijuar edhe markën e saj duke u lidhur me nevojat e komuniteteve vendore për shembull duke hetuar ndikimin e tërmetit të nëntorit 2019 në arkeologjinë dhe monumentet e kulturës në Qarkun e Durrësit. Amfora ka lidhje shumë të mira me mediat kryesore të vendit. Historitë e saj nga terreni janë origjinale dhe bazohen në kërkime të duhura dhe më pas merren nga media kombëtare duke u dhënë atyre më shumë përhapje dhe ndikim.

Një qasje tjetër interesante është puna me influencuesit vendorë në terren dhe online. Të mendojmë për influencuesit vendorë për shembull në qytet, dikë që është hero për banorët, dikë që njerëzit e respektojnë dhe e ndjekin dhe të fillojmë të ndërtojmë një marrëdhënie pune për të promovuar median tonë. Mund të krijojmë një bazë të dhënash të influencuesve vendorë që gëzojnë respektin e audiencës sonë dhe të planifikojmë përmbajtje për këta influencues dhe më pas të kërkojmë komente, citate dhe të dhëna me vlerë në forma të ndryshme në mediat sociale në internet. Duhet të kërkojmë edhe sponsorizime vendore për të mbështetur punën tonë dhe për të kapur dhe rritur audiencën.

Duke marrë parasysh se teknologjitë po ndryshojnë me shpejtësi dhe transformimi dixhital po përparon mjaft shpejt në realitetin e krijuar nga pandemia COVID-19 dhe periudha e mëpasshme, është e rëndësishme që media lokale të vazhdojë të shohë përpara për të gjetur strategji të reja, për të trajnuar stafin, për të angazhuar ekspertë apo për të gjetur forma alternative për kapjen dhe rritjen e audiencës.

Duhet të kemi gjithmonë parasysh etikën dhe kodin e sjelljes. Të mos harrojmë se audiencat mund ta dallojnë nëse një histori nuk është autentike apo kur nuk ka lidhje me ta. Ata mund të klikojnë një herë tek historia që ju ofrojmë, por më pas nuk do ta na ndjekin dhe as nuk do të konsumojnë më përmbajtjen që u ofrojmë. Pra, duhet të kemi kujdes me audiencat dhe t’i respektojmë ata duke gjetur ekuilibrin e duhur mes ofrimit të vlerës për ta dhe kërkimit të angazhimeve të tyre.

Erjon Curraj është ekspert senior në zhvillimin e biznesit, inovacionit dhe transformimit dixhital drejt Objektivave të Zhvillimit të Qëndrueshëm (SDGs). Ai gëzon një përvojë të përzier profesionale në akademi, sektorin publik dhe privat (Triple Helix) dhe është vlerësuar së fundmi me grantinJean Monnet Module të BE nga Komisioni Europian për promovimin e axhendës dixhitale të BE në Shqipëri. Përvoja e tij afatgjatë, njohuritë dhe aftësitë për të punuar me sektorin publik, privat dhe start-upet bënë të mundur lidhjet e vendosura në të gjithë rajonin e Ballkanit Perëndimor, të cilat janë mjaft të rëndësishme për ndërhyrjen e TF. Ai tani vepron si mentor për Fondacionin Thomson, duke mbështetur media në zhvillimin e planeve të biznesit dhe si të bëhen më të qëndrueshme financiarisht.

Lexo artikujt:

Historitë më të mira nga Journalift:

Inteligjenca artificiale është, në shumë mënyra, një ngjarje revolucionare, e ngjashme me atë që ishte shtypshkronja Gutenberg në shekullin e 15-të, ose radioja, TV-ja dhe madje edhe interneti në shekullin e 20-të. Është një teknologji që do të riformësojë përgjithmonë shoqërinë. Për shumë prej nesh, AI nënkupton gjithçka që kemi mësuar nga filma të shumtë distopikë (2001 A Space

Tema:

Artikujt më të fundit:

Menaxhimi i premtimeve dhe rreziqeve të AI: Çfarë duhet të dijë çdo profesionist i medias rreth ChatGPT
Inteligjenca artificiale është, në shumë mënyra, një ngjarje revolucionare, e ngjashme me atë që ishte shtypshkronja Gutenberg në shekullin e
Zbuloni trukun: Si të flisni me zhvilluesit e uebit për (ri)dizajnimin e ueb faqes suaj mediatike
Puna mbi një ueb faqe për biznesin tuaj mund të jetë një proces në të njëjtën kohë emocionues dhe i
Si do ta ndryshojë ChatGPT gazetarinë dhe mediat?
Kërkova nga ChatGPT të shkruante këtë artikull për mua. Sigurisht që e bëra këtë. Bëra dhe riformulova pyetje për të